{"4":"
\n

W centrum pienińskiej wsi Leśnica wznosi się kościół św. Michała Archanioła. Świątynia o ciekawym wnętrzu i silnych związkach z wiernymi z Polski. Historia tego miejsca sięga XVII wieku i odzwierciedla bogactwo duchowe oraz kulturowe regionu.

\n\n\n

Historia

W 1630 roku w Leśnicy wzniesiono drewniany kościół pod wezwaniem św. Doroty, będący filią parafii w Lechnicy. W głównym ołtarzu znajdowała się drewniana rzeźba św. Doroty. Jej figura do dziś znajduje się w bocznym ołtarzu obecnego kościoła św. Michała.

W roku 1757 wybudowano w Leśnicy nowy, murowany kościół pod wezwaniem św. Michała Archanioła. Parafia została utworzona w 1776 roku. Po pożarze w roku 1792 dobudowano zewnętrzne przypory, nadbudowano dzwonnicę, przebudowano łuki i odnowiono fasadę.

\n\n\n

Wierni z Polski

Według ustnych przekazów wierni z polskiej strony, przychodząc na niedzielną mszę świętą, przynosili z Pienin po jednym kamieniu na budowę nowej świątyni. Z tego czasu pochodzi także legenda o kobiecie w stanie błogosławionym z Niżnej Szczawnicy, która nagle doznała silnych bólów porodowych. Zagrożone było życie jej i dziecka. Krewni udali się do kościoła w Leśnicy, by modlić się przed figurką św. Doroty. Matka i dziecko ocalały. Od tej pory figurka uchodzi za miłosierną.

\n\n\n

XVII-wieczna architektura

Świątynia ma zwartą, jednonawową sylwetę z węższym prezbiterium, zamkniętym wielobocznie. Od zachodu dominuje wieża na planie kwadratu z charakterystycznym, cebulastym hełmem; na kalenicy dachu widoczna jest niewielka sygnaturka.

Dach nad nawą jest dwuspadowy, nad prezbiterium wielopołaciowy. Całość pokryta jest blachą. Elewacja\njest jasna, okna wąskie, pionowe, zamknięte półkoliście. Konstrukcja świątyni została\nwzmocniona przyporami. Główne wejście znajduje się w przyziemiu wieży; nad\nportalem widnieje kartusz z datą 1792.

W wieży znajduje się dzwon św. Urbana z 1765 roku dar cesarza Józefa II, pochodzący z zlikwidowanego w ramach reform józefińskich Czerwonego Klasztoru. W czasie I wojny światowej władze austriackie konfiskowały dzwony kościelne i przeznaczały je na wyrób armat. W Leśnicy pozostał oryginalny dzwon, prawdopodobnie z szacunku dla majestatu cesarza jako darczyńcy.

Ludzie wierzą w moc leśnickich dzwonów, które potrafią oddalać burze. Tę moc mają podobno dopóty, dopóki nie zadzwonią swojemu wrogowi. Potwierdzają to także w Szczawnicy: przed burzą nasłuchują dzwonów z Leśnicy i wierzą, że burza ich ominie.

\n\n\n

Barokowe wnętrze

Główny ołtarz kościoła w Leśnicy jest bogato zdobiony w stylu późnobarokowym. W jego centrum znajduje się obraz św. Michała Archanioła z połowy XVIII wieku, a po bokach stoją rzeźby Świętych Piotra, Pawła, Anny i Joachima. Całość wieńczy relief przedstawiający Najświętszą Trójcę.

Ambona pochodzi z połowy wieku XVIII. W jej dolnej części wyrzeźbiono postacie czterech ewangelistów, na baldachimie umieszczono symbol Ducha Świętego w postaci gołębicy, a górę zdobi figura Jana Chrzciciela. W kościele znajduje się także cenna, renesansowa chrzcielnica kamienna z XVI wieku.

Po lewej stronie od głównego ołtarza znajduje się ołtarz św. Doroty. Jego dolna część ma charakter wczesnobarokowy, w centrum znajduje się figura świętej. Po bokach umieszczono postacie św. Jerzego i św. Katarzyny Aleksandryjskiej. Nadbudowa pochodzi z późniejszego okresu i zdobią ją anioły oraz figura biskupa św. Wojciecha. Całość ołtarza zwieńczona jest wizerunkiem Zmartwychwstałego Chrystusa.

Po prawej stronie stoi ołtarz maryjny z wieku XVII, utrzymany w tradycji tzw. czarnych Madonn. Szczególną praktyką jest jego zasłanianie w październiku, miesiącu różańcowym obrazem Matki Bożej Różańcowej. W pozostałych miesiącach ten obraz zawieszony jest nad wejściem do zakrystii. Po bokach ołtarza ustawiono figury św. Szczepana, króla węgierskiego, oraz jego syna Imricha. Całość wyposażenia kościoła św. Michała Archanioła w Leśnicy tworzy spójny, barokowy wystrój.

\n\n\n

Polichromia

W roku 1948 wnętrze kościoła ozdobił Ladislav Berecz. Samouk, autor polichromii sakralnych w Galancie, Popradzie, Bratysławie i Koszycach. Malował też pejzaże tatrzańskie, sceny ze życia Cyganów, kompozycje symboliczne i alegoryczne, wszystko utrzymane w stylistyce postimpresjonistycznej, o bogatej kolorystyce. Jego prace można kupić na słowackich aukcjach dzieł sztuki.

\n\n\n

Pielgrzymki przyjaźni

W kwietniu 1990 roku odbyła się pierwsza po wojnie pielgrzymka odpustowa parafian z Leśnicy do Szczawnicy, zorganizowana na uroczystości związane z dniem patrona parafii szczawnickiej św. Wojciecha. We wrześniu tego samego roku, na odpust św. Michała, pielgrzymkę odwzajemnili wierni ze Szczawnicy, udając się do kościoła parafialnego w Leśnicy. Od tego momentu rozpoczęła się trwająca do dziś tradycja wzajemnych spotkań odpustowych, które umocniły więzi między społecznościami obu miejscowości.

\n\n\n

\n\n","13":"
\n

In the center of the Pieniny village of Leśnica rises the Church of St. Michael the Archangel. This temple, with its fascinating interior, has strong ties with the faithful from Poland. The history of this place dates back to the 17th century and reflects the spiritual and cultural richness of the region.

History

In 1630, a wooden church dedicated to St. Dorothy was built in Leśnica as a filial of the parish in Lechnica. The main altar featured a wooden statue of St. Dorothy, which to this day remains in the side altar of the present Church of St. Michael.

In 1757, a new masonry church dedicated to St. Michael the Archangel was erected in Leśnica. The parish was established in 1776. After a fire in 1792, external buttresses were added, the bell tower was raised, the arches were rebuilt, and the façade was renovated.

\n\n\n

The faithful from Poland

According to oral tradition, the faithful from the Polish side, when coming to Sunday Mass, each brought a stone from the Pieniny Mountains for the construction of the new church. From that time also comes the legend of a pregnant woman from Niżna Szczawnica, who suddenly experienced severe labor pains, with both her life and that of her child in danger. Her relatives went to the church in Leśnica to pray before the statue of St. Dorothy. The mother and child survived, and since then the statue has been regarded as merciful.

17th-century architecture

The church has a compact, single-nave form with a narrower, polygonally closed presbytery. To the west rises a square tower topped with a distinctive onion-shaped dome, while a small ridge turret is visible on the roof’s crest.

The nave is covered with a gable roof, and the presbytery with a multi-pitched roof. The entire structure is clad in sheet metal. The façade is light-colored, with narrow, vertical, semicircular-arched windows. The church’s structure has been reinforced with buttresses. The main entrance is located at the base of the tower; above the portal is a cartouche bearing the date 1792.

Inside the tower hangs the bell of St. Urban from 1765, a gift from Emperor Joseph II, brought from the Red Monastery dissolved during the Josephine reforms. During World War I, Austrian authorities confiscated church bells to be melted down into cannons. In Leśnica, however, the original bell remained—likely out of respect for the emperor’s stature as its donor.

\n\n\n

The people believe in the power of the Leśnica bells, said to be able to drive away storms. This power, they claim, lasts only as long as the bells are not rung against their enemy. This belief is also confirmed in Szczawnica: before a storm, locals listen for the sound of Leśnica’s bells and trust the storm will pass them by.

\n\n\n

Baroque interior

The main altar of the Church of St. Michael in Leśnica is richly decorated in the late Baroque style. At its center is a painting of St. Michael the Archangel from the mid-18th century, flanked by statues of Saints Peter, Paul, Anne, and Joachim. The altar is crowned with a relief depicting the Holy Trinity.

The pulpit dates from the mid-18th century. Its lower section features carvings of the four Evangelists, while the canopy bears the symbol of the Holy Spirit in the form of a dove, topped with a figure of St. John the Baptist. The church also houses a valuable Renaissance stone baptismal font from the 16th century.

To the left of the main altar stands the altar of St. Dorothy. Its lower section is early Baroque in style, with a central statue of the saint. On either side are figures of St. George and St. Catherine of Alexandria. The upper section, added later, is adorned with angels and a statue of Bishop St. Adalbert (St. Wojciech). The entire altar is crowned with an image of the Risen Christ.

On the right side stands the Marian altar from the 17th century, created in the tradition of the so-called Black Madonnas. A special custom is its covering during October, the Month of the Rosary, with a painting of Our Lady of the Rosary. In other months, this painting is hung above the entrance to the sacristy. The altar is flanked by statues of St. Stephen, King of Hungary, and his son Emeric (Imrich).

\n\n\n\n

Together, the furnishings of the Church of St. Michael the Archangel in Leśnica form a coherent Baroque interior.

Polychrome

In 1948, the interior of the church was decorated by Ladislav Berecz. A self-taught artist, he created sacred polychromies in Galanta, Poprad, Bratislava and Košice. He also painted Tatra landscapes, scenes from the lives of gypsies, symbolic and allegorical compositions, all in a post-impressionist style with rich colors. His works can be bought at Slovak art auctions.

\n\n\n

Pilgrimages of friendship

In April 1990, the first post-war indulgence pilgrimage of parishioners from Leśnica to Szczawnica took place, organized for the feast of St. Adalbert, the patron saint of the Szczawnica parish. In September of the same year, on the feast of St. Michael, the faithful of Szczawnica returned the gesture by making a pilgrimage to the parish church in Leśnica. From that moment on, a tradition of mutual indulgence celebrations began, lasting to this day and strengthening the ties between the communities of both towns.

\n\n","14":"
\n

V centre pieninskej obce Lesnica sa dvíha kostol sv. Michala Archanjela. Chrám so zaujímavým interiérom má silné väzby na veriacich z Poľska. Dejiny tohto miesta siahajú do XVII. storočia a odrážajú duchovné i kultúrne bohatstvo regiónu.

\n\n\n

História

V roku 1630 bol v Lesnici postavený drevený kostol zasvätený sv. Dorote, ktorý bol filiálkou farnosti v Lechnici. V hlavnom oltári sa nachádzala drevená socha sv. Doroty. Jej postava sa dodnes nachádza v bočnom oltári súčasného kostola sv. Michala.

V roku 1757 bol v Lesnici postavený nový, murovaný kostol zasvätený sv. Michalovi Archanjelovi. Farnosť bola zriadená v roku 1776. Po požiari v roku 1792 boli dobudované vonkajšie oporné piliere, nadstavená zvonica, prestavané oblúky a obnovená fasáda.

\n\n\n

Veriaci z Poľska

Podľa ústnych podaní veriaci z poľskej strany, keď prichádzali na nedeľnú svätú omšu, prinášali z Pienin po jednom kameni na stavbu nového chrámu. Z tohto obdobia pochádza aj legenda o žene v požehnanom stave z Nižnej Szczawnice, ktorá náhle pocítila silné pôrodné bolesti. Ohrozený bol život jej aj dieťaťa. Príbuzní sa vybrali do kostola v Lesnici, aby sa modlili pred soškou sv. Doroty. Matka aj dieťa prežili. Od tej doby je soška považovaná za milosrdnú.

\n\n\n

Architektúra 17. storočia

Chrám má kompaktnú, jednoloďovú siluetu s užším presbytériom, ukončeným polygonálne. Zo západu dominuje veža na pôdoryse štvorca s charakteristickou cibuľovou helmicou; na hrebeni strechy je viditeľná malá sanktusová vežička.

Strecha nad loďou je sedlová, nad presbytériom viacplášťová. Celok je pokrytý plechom. Fasáda je svetlá, okná úzke, vertikálne, ukončené polkruhom. Konštrukcia chrámu bola spevnená opornými piliermi. Hlavný vchod sa nachádza v prízemí veže; nad portálom je kartuša s dátumom 1792.

Vo veži sa nachádza zvon sv. Urbana z roku 1765 – dar cisára Jozefa II., pochádzajúci zo zrušeného Červeného kláštora v rámci jozefínskych reforiem. Počas I. svetovej vojny rakúske úrady zhabané kostolné zvony pretavovali na delá. V Lesnici však pôvodný zvon zostal, pravdepodobne z úcty k majestátu cisára ako darcu.

\n\n\n

Ľudia veria v moc lesnických zvonov, ktoré dokážu odohnať búrky. Túto moc majú vraj dovtedy, kým nezazvonia svojmu nepriateľovi. Potvrdzujú to aj v Szczawnici: pred búrkou načúvajú zvonom z Lesnice a veria, že búrka ich obíde.

\n\n\n

Barokový interiér

Hlavný oltár kostola v Lesnici je bohato zdobený v neskorobarokovom štýle. V jeho centre sa nachádza obraz sv. Michala Archanjela z polovice XVIII. storočia a po bokoch stoja sochy svätých Petra, Pavla, Anny a Joachima. Celok završuje reliéf zobrazujúci Najsvätejšiu Trojicu.

Kazateľnica pochádza z polovice XVIII. storočia. V jej spodnej časti sú vyrezané postavy štyroch evanjelistov, na baldachýne je umiestnený symbol Ducha Svätého v podobe holubice a vrch zdobí socha sv. Jána Krstiteľa. V kostole sa nachádza aj vzácna renesančná kamenná krstiteľnica zo XVI. storočia.

Na ľavej strane od hlavného oltára stojí oltár sv. Doroty. Jeho spodná časť má ranobarokový charakter, v centre sa nachádza socha svätice. Po bokoch sú umiestnené postavy sv. Juraja a sv. Kataríny Alexandrijskej. Nadstavba pochádza z neskoršieho obdobia a zdobia ju anjeli a socha biskupa sv. Vojtecha. Celý oltár završuje vyobrazenie Zmŕtvychvstalého Krista.

\n\n\n

Na pravej strane sa nachádza mariánsky oltár zo XVII. storočia, udržiavaný v tradícii tzv. čiernych Madon. Zvláštnou praxou je jeho zakrývanie v októbri, mesiaci ruženca, obrazom Panny Márie Ružencovej. V ostatných mesiacoch je tento obraz zavesený nad vstupom do sakristie. Po bokoch oltára stoja sochy sv. Štefana, uhorského kráľa, a jeho syna Imricha. Celé zariadenie kostola sv. Michala Archanjela v Lesnici vytvára jednotný barokový interiér.

\n\n\n

Polychrómia

V roku 1948 vyzdobil interiér kostola Ladislav Berecz – samouk, autor sakrálnych polychrómií v Galante, Poprade, Bratislave a Košiciach. Maľoval aj tatranské krajinky, scény zo života Rómov, symbolické a alegorické kompozície, všetko v postimpresionistickom štýle s bohatou farebnosťou. Jeho diela je možné zakúpiť na slovenských aukciách umeleckých prác.

\n\n\n

Púte priateľstva

V apríli 1990 sa uskutočnila prvá povojnová odpustová púť farníkov z Lesnice do Szczawnice, zorganizovaná pri príležitosti osláv dňa patróna szczawnickej farnosti sv. Vojtecha. V septembri toho istého roku, na odpust sv. Michala, púť opätovali veriaci zo Szczawnice, keď sa vydali do farského kostola v Lesnici. Od tohto momentu sa začala tradícia vzájomných odpustových stretnutí, ktorá trvá dodnes a posilnila väzby medzi komunitami oboch obcí.

\n\n"}

key:titleBeSureNotMiss